شعر و شناخت

کتاب ذهن و زبان حافظ اثر بهاالدین خرمشاهی توسط انتشارات ناهید چاپ و منتشر شده است.

نویسنده ی این کتاب از حافظ پژوهان کوشا و پر اثر عصر حاضر است. حاصل کار او از سال ۱۳۵۶ که نخستین اثرش در نقد و عیارسنجی روایت احمد شاملو از دیوان حافظ در نشریه الفبا انتشار یافت تا امروز بالغ بر ۱۲ کتاب و بیش از ۶۰- ۷۰ مقاله است. ذهن و زبان حافظ نخستین کتاب اوست که در چاپ اول (نشر نو، ۱۳۶۱) ۵ فصل و دو پیوست داشت. به مرور زمان به مقالات این کتاب افزوده شده و در چاپ هشتم/ ویراست سوم – که چاب حاضر هم عینا تجدید چاپ آن است - کلا مشتمل بر ۵۱ مقاله است. کتاب از ذهن و زبان حافظ به قول یکی از منتقدان نظر به کثرت مقالات و وسعت دامنه اشتمالش، به نوعی دانشنامه حافظ است. شرح چند بیت دشوار، و نقد چندین اثر حافظ پژوهانه (از جمله در کوی دوست اثر شاهرخ مسکوب، حافظ شیراز، به روایت احمد شاملو، تصحیح استاد سایه و دکتر نیساری، و سهیلی خوانساری از دیوان، و نیز آثار حافظ پژوهانه شادروان مصطفی رحیمی، داریوش آشوری، دکتر محمد استعلامی و چند تن دیگر) در آن آمده است. بعد از حافظ نامه، این اثر جدی ترین و جامع ترین اثر حافظ پژوهانه بهاء الدین خرمشاهی است.