توضیحات
نقد کتاب سمفونی مردگان
پیش از هر چیز باید گفت که کتاب سمفونی مردگان یک شاهکار است؛ واقعا این رمان یک شاهکار است. آقای جابر اورهانی چهار سر اولاد دارد. فرزند ارشدش یوسف از نظر ذهنی و عقلی مشکل دارد؛ یک پسر و یک دختر دوقلو به نام های آیدین و آیلا که آیدین شدیدأ مستقل و دارای تمایلات چپگرایانه می باشد و ته تاقاری اش هم اورهان نام دارد. جابر می خواهد برای فرزندانش سالاری کند؛ پس یک پدر سالار مستبد را برایشان به نمایش می گذارد. می خواهد که سر و سامانشان دهد. از نظر خودش، خوبشان را می خواهد. اما آیدین روشن فکر و دارای ذهن بازی است و زیر بار هر حرفی نمی رود و اینجا سرآغاز مصیبت نامه ی این رمان آغاز می شود. آیدین به خاطر طرز فکرش توسط پدر از خانواده ترد می شود وقتی بازمی گردد که دیگر خیلی دیر شده؛ از این پس فاجعه پشت فاجعه است که برای اورخانی ها پیش می آید. رمان سمفونی مردگان از چهار فصل تشکیل شده است. به عبارتی از چهار موومان، در تعریف موومان باید گفت که هر سمفونی به اجزای کوچکتری تقسیم شده است که آنها را موومان گویند: معمولا ترتیب موومان ها پس از یکدیگر با یک سکوت چند صدم ثانیه ای قابل تشخیص است. هر موومان یک راوی دارد. موومان اول از دوبخش تشکیل شده است که ابتدا و انتهای داستان را در بر می گیرد. در موومان اول راوی اورهان است؛ زمانی که زاویه دید در موومان اول سوم شخص است. زمان حال و زمانیکه اول شخص می شود زمان گذشته در حال تعریف است. راوی موومان دوم آیدین است و زاویه دید سوم شخص موومان سوم راوی سورملینا همسر آیدین است و راوی اول شخص شگفت انگیز می باشد چرا که سورملینا روایت زندگی آیدین را پس از مرگش نیز ادامه می دهد؛ موومان چهار باز هم آیدين است اما آيدينی که به هیبت سوجی دیوانه در آمده و دچار مهمل گویی شده است. خوانش موومان دوم مشکل تر از موومان های دیگر است، چرا که روایت از دید یک دیوانه دارد اتفاق می افتد؛ جملات هیچ پیوندی با یکدیگر ندارند و مدام این شاخه به آن شاخه می پرند. بخش دوم موومان اول نیز روایت ادامه موومان اول است و رمان سمفونی مردگان در اینجا پایان می گیرد. زمان داستان یکی از زمستان های دهه سی خورشیدی و مکان داستان در شهر اردبیل روایت می شود. فضا بسیار تیره و تار است زیرا که رمان بیشتر حالت غم نامه دارد. به فضای نوآر هم نزدیک می شود ولی به آن نمی رسد. شخصیت ها تماما در رنگ های سیاه و سفید در حال حرکت هستند؛ برفی که مدام تندتر می شود؛ بارانی که تندتر می شود؛ گلی که روی لباس کهنه ی آیدین می باشد. سمفونی مردگان مشخصه ی کاملی بر رمان های مدرن است. زیرا کلاسیک نویس ها اعتقادشان است که یک داستان حتما باید به خوبی و خوشی تمام شود. اما نویسنده ی رمان در عصر مدرن الزامی به پایان خوش نمی بیند. سمفونی مردگان هم چنین رمانی است. هیچ کدام از اعضای خانواده ی اورخانی عاقبت به خیر نمی شوند. جرمشان هم جرم قابیل است. و خون هابیل تماما دامانشان را آلوده می کند و به نیستی سوقشان می دهد. کشمکش ها و حوادث در دل رمان مابين اورهان، آیدین، یوسف و پدر به کشمکش هابیل و قابیل می ماند. نویسنده قبل از شروع رمان کلیدی در این مورد از آیه ی شریفه ی ۲۶ سوره مائده به خواننده می دهد. این رمان توصیه ای ست به کسانی که ادعا دارند در ایران رمان خوب منتشر می شود. اگر هم منتشر شود ارزش خواندن ندارد. سمفونی مردگان رمانی است تماما ایرانی که ارزش بارها خواندن را دارد. (شماره هشتاد و پنجم ماهنامه ادبیات داستانی چوک-شهریورماه 1396-سعید زمانی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.