فرهنگ تفسیری موسیقی

کتاب رهبری ارکستر (راهنمای جامع فنون و شیوه های رهبری) نوشته ی ماکس رودلف توسط هوشیار خیام ترجمه و به کوشش انتشارات عطائی چاپ و منتشر شده است.

کتاب رهبری ارکستر ماکس رودلف را اغلب به عنوان انجیل رهبری و رهبران می خوانند، کتابی که به عنوان پیشگام زمینه های رهبری، هم در آمریکا و هم در سایر کشورها شناخته شده است. این کتاب تا سالیان سال، کتاب منتخب نسل جدید رهبران و مراکز آموزش موسیقی و هنرآموزان این رشته باقی خواهد ماند.

کتاب اصطلاحات موسیقی و صور شعری و معنایی آن ها اثری است از سونیا صفری که به همت انتشارات سوره مهر چاپ و منتشر شده است.

موسيقى علمى شريف و صنعتی لطیف است که موجب تلطيف ارواح و صحت اجسام می شود، چه بسا سالکان طریقت که به سماع زمزمه بند تن از پای گسسته و در هوای وصال به پرواز آمده اند. شاعران شیرین لهجه و پرذوق ایرانی نجوای پراحساس موسیقی را نه تنها در دل طبیعت سیال بافته و آن را جلوه ای از نغمات حضرت دوست می دانند، بلکه از تن تنن اصواتی که از دل ساز در قالب الحان و مقامات قراردادی برمی خیزند، آوای روحانی و ملکوتی معشوق را می شنوند و این امر باعث شده که آنان اصطلاحات موسیقی را در کنار واژه های ادبی و پرشکوه خویش جلوه گر کنند تا نقشی ماندگار بردیوان اشعار زده و هنرموسیقی را از زاويه انزوا به صحنه خودنمایی بکشانند.

اوج بازتاب اصطلاحات موسیقی و تصویرگری های شعرا را در ارتباط با آلات موسیقی می توان جست وجو کرد. تعاليم فکری و عرفانی ایشان ساز را در کسوت انسان عاشقی ترسیم می کند که از اندام های مختلف (رگ، سر، گردن ، شکم، زلف، گوش، چشم، دست و...) تشکیل یافته و هر لحظه از زخمه های کرشمه و ناز، که از جانب یار بر جان ايشان فرو می آيد و نوای عشق سر می دهند، زیرا از نغمه تاخدا یک کوچه راه است.

کتاب موسیقی شفابخش اثر دیگری از نویسنده مشهور کتابهای محدودیت صفر، در وضعیت صفر و عامل جذب، جو ویتالی است که توسط ساشا صالحی ترجمه و به اهتمام نشر بهار سبز چاپ و منتشر شده است.

موسیقی بخش اعظمی از برنامه ریزی ذهن و زندگی را در برمی گیرد. آنقدر مهم است که دکتر جو ویتالی خودش را مجبور کرده یکسال از زندگیش را صرف نوشتن کتاب موسیقی شفابخش، یادگیری ساز و ساخت موسیقی های شفابخش کند. تا شما با فراسوی آنچه تاکنون از موسیقی می دانسته اید آشنا شوید. بعد از خواندن این کتاب از موسیقی در بعدی دیگر بهره خواهید برد. در جهت عشق، حیات بخشی، ثروت، خوشبختی و شفا.

از زمان ورود روش نت نویسی غربی به ایران و استفاده از آن برای مکتوب کردن موسیقی ایرانی، مراحل مختلفی طی شده است تا پذیرفتن و درک این که نت نویسی و قواعد آن، قوانین آسمانی و ابدی نیستند، بلکه سیستمی برای نوشتن تفکرات موسیقایی و فنون نوازندگی با هدف ثبت و انتقال آنها هستند. کتاب ردیف دوره عالی علی اکبر شهنازی به روش نت نویسی آموزشی و تحلیلی نوشته شده است؛ همان روشی که سالها پیش توسط مؤلف ابداع و برای نگارش ردیف میرزاعبدالله به کار گرفته شد. در نگارش این ردیف از لحاظ ترتیب و نظم گوشه ها و جملات و حالتها و زمانبندی ها و انگشت گذاری ها و مضراب گذاری ها و بسیاری نکات ظریف در تزیینات و غیره، به طور اخص، از چهار منبع استفاده شده است: ۱. آموخته های مؤلف از آموزش مستقیم از استاد علی اکبر شهنازی ۲. نوار به جامانده از اجرای استاد شهنازی از این ردیف ۳. نت نویسی حبیب الله صالحی ۴. نت نویسی فرهاد ارژنگی

علی اکبر شهنازی ضمن آن که سنت پدر را در حفظ و تداوم میراث شفاهی موسیقی ایرانی و آموزش سینه به سینه ردیف ادامه داد، رپرتوار آموزشی اش را همگام با تحولات روز به سوی مدرنیته و با حفظ خصوصیات اصیل موسیقی ایرانی روزآمد ساخت. او این رپرتوار جدید را در مقابل ردیف پدرش - که به آن ردیف کلاسیک میگفت - «ردیف دوره عالی» نامید. در این ردیف، قطعات ضربی - در واقع نوع جدید چهارمضراب - بیشتر شده و آن را از دیگر ردیفها متنوع تر ساخته است. در بخش های آوازی ردیف عالی نیز گوشه های اصلی یا شاه گوشه ها انتخاب شده و گه گاه به گوشه هایی با تم ملودیک یا وزن عروضی مشخص اشاره می شود.

کتاب ردیف دوره عالی علی اکبر شهنازی به همت داریوش طلایی تالیف و توسط نشر نی چاپ و منتشر شده است.